Пирӗн ҫӗршыври чӑваш чӗлхи тӗпчевҫисем

Рeзюков Николай Андрeeвич (09.12.1898-28.10.1969)

Чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ.

Тутар республикине кӗрекен Кӑнна Кушки ялӗнче ҫуралнӑ.

Шупашкарти тӗн училищинче, Хусанти тӗн семинарийӗнче пӗлӳ илнӗ. 1925–1930 ҫҫ. Хӗвел тухӑҫ халӑхӗcен Хусан педагогика институтӗнче тӗрӗк халӑхӗсен чӗлхипе историне вӗреннӗ. Кунта Н.И. Ашмарин профессорпа ҫывӑх паллашнӑ, унпа пӗрле «Чӑваш сӑмахӗсен кӗнекине» пухса кӑларас ӗҫе хутшӑннӑ.

1933 ҫ. тӗпчевҫӗ Шупашкара куҫса килнӗ, ял хуҫалӑх институтӗнче, ӑслӑлӑх тӗпчев тата педагогика институчӗсенче ӗҫленӗ. 1942–1945 ҫҫ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн чылай вӑхӑт Чӑваш АССР Министрсен Совечӗ ҫумӗнчи наука тӗпчев институтӗнче, педагогика институтӗнче, вӗрентӳҫӗсен пӗлӗвне ӳстерекен институтра ӗҫленӗ.

Паллӑрах ӗҫӗсем: «Сравнительная грамматика русского и чувашского языков», «Очерки сравнительной грамматики русского и чувашского языков», «Чӑваш чӗлхи. Грамматика тата тӗрӗс ҫырасси» (Чувашский язык. Грамматика и правописание) (ытти авт. пӗрле), «Чувашско-русский словарь» (ытти авт. пӗрле) т.ыт.те.


Уйрӑм кӑларӑмӗсем
  • Чӑваш чӗлхи: Грамматика тата тӗрӗс ҫырасси. Пуҫламӑш шкулӑн 4–мӗш класӗ валли. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1948. 99 с.
    Чувашский язык : Грамматика и правописание.
    Ҫавах (То же). 2–мӗш изд. 1958. 95 с.
    Ҫавах (То же). 3–мӗш изд. 1959. 95 с.
    Ҫавах (То же). 4–мӗш изд. 1960. 95 с.
    Ҫавах (То же). 5–мӗш изд. 1961. 95 с.
    Ҫавах (То же). 6–мӗш изд. 1962. 95 с.
    Ҫавах (То же). 7–мӗш изд. 1963. 95 с.
  • Чӑваш чӗлхине вӗрентекен учительсен опытӗнчен: Ст. пуххи / Учительсен пӗлӗвне ӳстерес тӗлӗшпе ӗҫлекен ин–т; Ред. Н.А. Резюков. Шупашкар, 1956. 112 с.
    Из опыта работы учителей чувашского языка
  • Сакӑр ҫул вӗренмелли шкулӑн программисем: Чӑваш чӗлхипе литератури. V–VIII класс валли / Сост. Н.А. Резюков, Д.С. Филиппова. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1960. 68 с.
    Программы для восьмилетних школ.
  • Чӑваш чӗлхи: Грамматика тата тӗрӗс ҫырасси. Пуҫламӑш шкулӑн 4–мӗш класра вӗренмелли кӗнеке / Н.А. Резюков, А.П. Кокорева. Шупашкар: Чӑвашиздат, 1964. 88 с.: ил.
    Чувашский язык : Грамматика и правописание.
    Ҫавах (То же). 2–мӗш изд. 1965. 88 с.
    Ҫавах (То же). 3–мӗш изд. 1966. 88 с.
    Ҫавах (То же). 4–мӗш изд. 1967. 88 с.
    Ҫавах (То же). 5–мӗш изд. 1968. 88 с.
    Ҫавах (То же). 6–мӗш изд. 1969. 88 с.
  • Чӑваш чӗлхи: Пуҫламӑш шкулӑн 3–мӗш класра вӗренмелли кӗнеке / Н.А. Резюков, Г.В. Лукоянов. Шупашкар: Чӑвашиздат, 1965. 108 с.: ил.
    Чувашский язык : учебник для 3 кл. начальной школы.
    Ҫавах (То же). 2–мӗш изд. 1967. 108 с.
    Ҫавах (То же). 3–мӗш изд. 1967. 108 с.
    Ҫавах (То же). 4–мӗш изд. 1968. 119 с.
    Ҫавах (То же). 5–мӗш изд. 1969. 119 с.
    Ҫавах (То же). 6–мӗш изд. 1970. 119 с.
  • Чӑваш чӗлхи: 4–мӗш класс валли 14–мӗш кӑларӑм. Шупашкар, 1963. 95 с.
    Чувашский язык: 4 кл.
  • Чӑваш чӗлхи: 3–мӗш класс валли / Н.А. Резюков, Г.В. Лукоянов. 7–мӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑвашиздат, 1971. 111 с.
    Чувашский язык: 3 кл.
    • * * *
  • Очерки сравнительной грамматики русского и чувашского языков / Под ред. М.М. Михайлова. Чебоксары: Чувашгосиздат, 1954. 200 с.
    • То же. 2–е изд. 328 с.
  • В помощь учителю русского языка и литературы: Сб. ст. / М–во просвещения Чуваш. АССР, Ин–т усоверш. учителей; Под ред. Н.А. Резюкова.Чебоксары: Чувашгосиздат, 1959. 112 с.
  • Сопоставительная грамматика русского и чувашского языков. Чебоксары: Чувашгосиздат, 1959. 328 с.
Статйисeм
  • Паллӑ тӗпчевҫӗ: Н.И. Ашмарин ҫуралнӑранпа 90 ҫул тултарнӑ май // Коммунизм ялавӗ. 1960. 4 окт.
    • * * *
  • К вопросу о сложноподчиненных предложениях в чувашском языке // Ученые записки / НИИ яз., лит., истории и экономики при Совете Министров Чуваш. АССР. Чебоксары, 1959. Вып. 14. С. 117–142.
Пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-­хӗлӗ
  • Ваҫанкка Н. Учебникри пысӑк ҫитменлӗхсем // Чӑваш коммуни. 1948. 28 дек. Рец.: Чӑваш чӗлхи: Грамматика тата тӗрӗс ҫырасси. Пуҫламӑш шкулӑн 4–мӗш класӗ валли. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1948. С. 99 с.
  • Н.А.Резюков: [Некролог] // Коммунизм ялавӗ. 1969. 31 окт.
  • Рекеев Ф. Н.И. Ашмаринӑн вӗренекенӗ, пулӑшаканӗ / Ф. Рекеев // Тӑван Атӑл. 1970. № 9. С. 70.
  • Федотов М. Чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи: Н.А. Резюков ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитрӗ / М. Федотов // Коммунизм ялавӗ. 1988. 8 дек.
  • Лукиянова А. Чӗлхеҫӗне асӑнса: [«Н.А. Резюков тата чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗ» ӑслӑлӑх конференцийӗ ирттерни ҫинчен] / А. Лукиянова // Хыпар. 1998. 9 раштав.
  • Лукоянов Г. Н.И. Ашмарин вӗренекенӗ / Г. Лукоянов // Хыпар. 1998. 11 раштав.
    • * * *
  • Павлов И. Ценное пособие для учителей и студентов / И. Павлов // Совет. Чувашия. 1954. 23 июня. Рец.: Очерки сравнительной грамматики русского и чувашского языков / Под ред. М.М. Михайлова. Чебоксары: Чувашгосиздат, 1954. 200 с.
  • Васянка Н. Ценное пособие по грамматике русского и чувашского языков / Н. Васянка // Совет. Чувашия. 1959. 23 дек.; Федотов М. [Рецензия] / М. Федотов // Совет. Чувашия. 1960. 26 марта. Рец. на кн.: Сопоставительная грамматика русского и чувашского языков. Чебоксары: Чувашгосиздат, 1959. 328 с.
  • Н.А. Резюков: [Некролог] // Совет. Чувашия. 1969. 30 окт.
  • Резюков Николай Андреевич // Чувашгоспедуниверситет им. И.Я. Яковлева: история, структура, ученые. Чебоксары, 2000. С. 278–279: фот.
  • Федотов М.Р. Н.А. Резюков // Федотов М.Р. Исследователи чувашского языка / М.Р. Федотов. 2–е изд., доп. Чебоксары, 2000. С. 145–148.
  • Резюков Иван Андреевич // Чăваш чĕлхи тĕпчевçисем : биобиблиографи указателĕ. – Шупашкар, 2006. – С. 170-172.
  • Чӑваш чӗлхи: аваллӑхран малашлӑха : статьясен пуххи / Чӑваш патш. гуманитари ӑслӑлӑхӗсен ин-чӗ ; [Г. А. Дегтярев пухса хатӗрл., ред., умсӑмахӗ]. – Шупашкар : [б. и.], 2007. – 129 с.

каялла