Пирӗн ҫӗршыври чӑваш чӗлхи тӗпчевҫисем

Юшков Сeргeй Павлович (12.10.1918-05.05.2006)

Педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент, ҫыравҫӑ.

Чӑваш Республикин Eтӗрне районне кӗрекен Атликасси ялӗнче ҫуралнӑ. Палтайри вӑтам шкултан вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн 1936–1938 ҫҫ. Шупашкарти педагогика институчӗнче пӗлӳ пухнӑ. 1938–1940 ҫҫ. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанашри вӑтам шкулта вӗрентнӗ, 1941–1943 ҫҫ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ.
1944–1945 ҫҫ. Чӑвашрадиора редакторта ӗҫленӗ, каярах Красноармейски вӑтам шкулӗнче вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентнӗ.
1947–1967 ҫҫ. Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн чӑваш чӗлхин кафедринче тӑрӑшнӑ. 1953 ҫ. Мускаври Наци шкулӗсен тӗпчев институчӗн аспирантуринчен вӗренсе тухнӑ, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ятне илнӗ. 1967–1988 ҫҫ. (Чӑваш патшалӑх университетӗнче историпе филологи факультетӗнче ӗҫлеме пуҫличчен) Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче чӑваш чӗлхипе литературин кафедринче ӗҫленӗ.
Паллӑрах кӗнекисем: «Чӑваш чӗлхин фонетикипе морфологине вӗрентесси», «Чӑваш чӗлхин синтаксисне вӗрентесси», «Чӑваш чӗлхин методики» «Вутлӑ ҫулӑм» (1971), «Кӗрен кӳлӗсем» (1975), «Пӗр куҫ хупмасӑр» (1978), «Вутра пиҫӗхнисем» (1985), «Манӑҫсӑр юрату» (1993) т.ыт.те.


Уйрӑм кӑларӑмӗсем
  • Чӑваш чӗлхин фонетикипе морфологине вӗрентесси: Методика пособийӗ / С. П. Юшков ; ред. Н. Т. Васянка. - Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. - 295 с.
  • Чӑваш чӗлхин синтаксисне вӗрентесси: Методика пособийӗ С. П. Юшков. – Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. – 279, [1] с.
  • Тӑван чӗлхе: пуҫламӑш шкулӑн 1-мӗш класӗнче вуламалли тата чӑваш чӗлхине вӗренмелли кӗнеке / С.П. Юшков, В.E. Eфимов. - Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1962. – 144 с.
  • Чӑваш чӗлхине вӗрентмелли методика: IV-VIII классенче ӗҫлекен учительсем валли. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке изд-ви, 1968. 176 с.
  • Пӗрремӗш класра «Тӑван сӑмах» кӗнекепе ӗҫлемелли методика кӑтартӑвӗсем / С. П. Юшков, В. Е. Ефимов, А. М. Сидорова. – Шупашкар: Чӑвашиздат, 1970. 64 с.
  • Пиллӗкмӗш класра «Чӑваш чӗлхи» кӗнекепе ӗҫлемелли методика кӑтартӑвӗсем / Г.В. Лукоянов, С.П. Юшков. Шупашкар: Чӑвашиздат, 1971. 36 с.
  • Чӑваш чӗлхи. Морфологи: 5-6 кл. вал. 1-8 клр. / Г.В. Лукоянов, Г.В. Самсонова, С.П. Юшков. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1971-1979 .
  • «Чӑваш чӗлхи» кӗнекепе ӗҫлемелли кӑтартусем: 6-мӗш класс. валли / С.П. Юшков, Р.И. Цаплина. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке. изд-ви, 1973. 52 с.
  • Тӑван сӑмах: 2-мӗш класс / С.П. Юшков, Т.В. Артемьева, Р.И. Трокина. - Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1986. 160 с.
  • Тӑван сӑмах: 2-мӗш класс / С.П. Юшков. - Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1990. - 175 с.
  • Чӑваш сӑмахӗ: Учеб.-хрестомати: Вырӑс шкулӗн 6-мӗш класӗ валли / Г.В. Лукоянов, С.П. Юшков. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1990. 237 с.
  • Чӑваш сӑмахӗ: Учеб.-хрестомати: Вырӑс шкулӗн 7-мӗш класӗ валли / Г.В. Лукоянов, С.П. Юшков. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1990. 271 с.
Статйисем
  • Тӗпчевлӗ урок тытӑмӗ // Актуальные проблемы обучения и воспитания в чувашской школе: Сб. ст. по метод. обучения русскому и родному языкам и литературе. Чебоксары, 1980. Вып. 3. С. 100-106.
  • Тӑван чӗлхене хисеплесчӗ / Г. Лукоянов, С. Юшков // Коммунизм ялавӗ. 1988. 17 авг.
  • Кӗскен хам ҫинчен // Ленин ялавӗ (Сӗнтӗрвӑрри р-нӗ). 1993. 19 окт.
  • Культурӑра та, вӗрентӳ ӗҫӗнче те чӑн-чӑн патриотсем тупӑнӗҫ / В. Тимаков калаҫнӑ // Тантӑш. 1998. 15 юпа. С. 9.
  • Хам ҫинчен кӗскен: [Автобиогр. ] // Пирӗн пурнӑҫ (Хӗрлӗ Чутай р-нӗ). 1999. 8 ҫӗртме.
Пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-­хӗлӗ
  • Игнатьев Г. Кӗнеке ҫӳлӗкӗ / Г. Игнатьев // Коммунизм ялавӗ. 1959. 17 апр. Рец.: Чӑваш чӗлхин фонетикипе морфологине вӗрентесси: Методика пособийӗ. Шупашкар, 1958. 295 с.
  • Петров Ю. Тӑван чӗлхене тӗплӗн вӗрентессишӗн / Ю. Петров // Хыпар. 1961. 20 дек.; Андреев И. Ытлашши васкакан / И. Андреев // Коммунизм ялавӗ. 1963. 8 янв. Рец.: Чӑваш чӗлхин синтаксисне вӗрентесси: Методика пособийӗ. Шупашкар, 1961. 281 с.
  • Павлов И.П. Пӑшӑрхантаракан пособи: [«Чӑваш чӗлхин фонетикипе морфологине вӗрентесси» кӗнекене тишкерни] / И.П. Павлов // Уч. зап. / НИИ при Совете Министров Чуваш. АССР. Чебоксары, 1966. Вып. 22. С. 309-315.
  • Абрамов В. Вӑрҫӑ вӑл - юн, вилӗм, трагеди: (Ҫыравҫӑн пултарул. тишкерни) / В. Абрамов // Тӑван Атӑл. 1990. № 6. С. 72; Ҫавах // Абрамов В. Сӑмахпа сӑнар сипечӗ / В. Абрамов. Ш., 1998. С. 80-83.
  • Михайлов В. Ырӑ кун-ҫул сунатпӑр! / В. Михайлов // Вучах. 1993. 6 окт.
  • Алексеев О. Уттуна ан чакар, ӗҫчен ҫыннӑмӑр / О. Алексеев // Хыпар. 1993. 8 окт.;
    • Ҫавах // Хыпар. 1998. 8 окт.
  • Дмитриев-Шашкар В. Ҫӑмӑл ҫул шыраман / В. Дмитриев-Шашкар // Тӑванъен (Шупашкар р-нӗ). 1993. 12 окт.
  • Муравьев В. Пултаруллӑ ентеш / В. Муравьев // Ĕҫ ялавӗ (Етӗрне р-нӗ). 1993. 14 окт.
  • Дмитриев-Шашкар В. С.П. Юшковпа В. Савельев-Саруй - халӑх академикӗсем / В. Дмитриев-Шашкар // Хресчен сасси. 1997. 1 апр.
  • Тимаков В. Ӑсчах, ҫыравҫӑ / В. Тимаков // Хыпар. 1998. 10 юпа. С. 6.
  • Тимаков В. Эсӗ халӗ те маттур: [Cӑвӑ] / В. Тимаков // Хыпар. 1998. 10 юпа. С. 6.
  • Юшков Сергей Петрович // Чӑваш чӗлхи тӗпчевҫисем : биобиблиографи указателӗ. – Шупашкар, 2006. – С. 224-226.
    • * * *
  • Мир в датах // Чебоксар. правда. 1998. 6 окт. (№ 23). С. 8.

каялла